2024-03-25 Kategoria: Prawo pracy

Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron

Zakończenie współpracy z pracownikiem, często bywa trudnym wydarzeniem, mającym konsekwencje w sferze prawnej oraz psychologicznej pracownika. Dlatego tak ważna jest znajomość sposobów rozwiązywania umów o pracę, na które wskazuje kodeks pracy.

W art. 30 § 1 kodeksu pracy, wskazuje się, że umowa o pracę rozwiązuje się:

  1. na mocy porozumienia stron;
  2. przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem);
  3. przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia);
  4. z upływem czasu, na który była zawarta.

Pierwszym ze sposobów rozwiązania umowy o pracę, wymienionym w kodeksie pracy jest więc rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Jest to jedyny sposób, w którym brane są pod uwagę interesy obu stron – pracownika i pracodawcy. Strony mają zgodzić się na takie postanowienia, które będą dla nich satysfakcjonujące, by doszło do zawarcia porozumienia. Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron stanowi bezkonfliktowy sposób zakończenia współpracy, co często jest bardzo pożądane przez obie strony stosunku pracy i pozwala na zakończenie współpracy w sposób polubowny.

Inicjatywa rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron spoczywać może zarówno po stronie pracownika – wówczas pracownik składa wniosek do pracodawcy, jak i po stronie pracodawcy.

Zgodność stron w tym zakresie jest istotną cechą porozumienia stron. Bez wyrażenia zgody choćby jednej strony, co do takiego trybu rozwiązania umowy o pracę, porozumienie stron nie dojdzie do skutku.

Pracodawca zaproponował pani Luizie rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Pani Luiza nie jest jednak pewna, czy będzie to korzystna dla niej forma rozwiązania stosunku pracy, ponieważ rozważa wystąpienie do sądu pracy z roszczeniem. Nie wyraża zgody na rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Porozumienie stron nie może więc dojść do skutku.

W wyroku I PKN 659/00 z 26 listopada 2002 r. Sąd Najwyższy orzekł: „Rozwiązanie stosunku pracy na mocy porozumienia stron może nastąpić wtedy, gdy strony złożą zgodne oświadczenia woli w tym przedmiocie – bądź w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie budzący wątpliwości co do tego, że obie dążą do rozwiązania stosunku pracy w określony sposób i w określonej dacie”.

Za porozumieniem stron można rozwiązać każdego rodzaju umowę - umowę na okres próbny, na czas określony i czas nieokreślony. Kodeks pracy nie przewiduje, w jakiej formie powinno być zawarte porozumienie stron, jednak ze względów praktycznych preferowaną formą rozwiązania umowy za porozumieniem stron jest forma pisemna.

Termin rozwiązania umowy za porozumieniem stron – w jakim terminie rozwiązuje się umowa przy porozumieniu stron?

Strony mogą dowolnie określić termin rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Może być to chwila, w której porozumienie zostało podpisane lub późniejsza data, przekraczająca nawet okres wypowiedzenia (wypowiedzenia odnoszącego się do sytuacji, gdy umowa o pracę została rozwiązana w sposób jednostronny). Termin ten powinien być jednak wskazany przez strony w porozumieniu stron.

Nad sytuacją, gdy strony nie określą terminu rozwiązania umowy o pracę w porozumieniu stron, pochylił się Sąd Najwyższy.

Sąd Najwyższy w wyroku z 11 stycznia 2001 r., I PKN 844/00 orzekł, że nieokreślenie – choćby dorozumiane – w porozumieniu stron o rozwiązaniu stosunku pracy terminu jego ustania powoduje rozwiązanie tego stosunku w dniu zawarcia porozumienia.

Rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron a świadectwo pracy

Po zakończeniu współpracy z pracownikiem, pracodawca obowiązany jest do wydania pracownikowi świadectwa pracy. Art. 97 § 1 kodeksu pracy stanowi, że pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy.

W świadectwie pracy obowiązkowe jest podanie podstawy prawnej i trybu rozwiązania umowy o pracę. W wypadku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, wystarczające będzie wpisanie: art. 30 § 1 kodeksu pracy – porozumienie stron. W sytuacji porozumienia stron, nie trzeba podawać konkretnych powodów zakończenia umowy, jak ma to miejsce przy rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Wady i zalety rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron dla pracodawcy i dla pracownika

Dla pracodawcy Dla pracownika
Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron jest najbezpieczniejszą formą rozwiązania umowy o pracę dla pracodawcy. Pracownik zrzeka się roszczeń, których mógłby dochodzić przed sądem, więc poza wyjątkami wynikającymi z wad oświadczenia woli (pracownik wykazał, że pozostawał w błędzie lub został zmuszony do podpisania umowy) pracodawca nie powinien obawiać się procesu sądowego wytoczonego przez pracownika. Dla pracownika porozumienie stron także może nieść wiele korzyści. Jeśli pracownik nie chce, by przyszły pracodawca poznał przyczyny rozwiązania umowy o pracę (jeśli było to zawinione przez pracownika), porozumienie stron jest dla pracownika odpowiednim sposobem rozwiązania umowy o pracę.
Strony mogą w umowie określić dodatkowe benefity, które pracownik otrzyma po rozwiązaniu umowy o pracę. Strony ustalają również elastycznie czas zakończenia umowy, co może być plusem dla pracownika.
Minusem dla pracodawcy może być zgoda na dodatkowe benefity dla pracownika, jednak często dla pracodawców to stanowi to przeszkody do rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Minusem takiego sposobu rozwiązania umowy o pracę jest z pewnością rezygnacja z potencjalnych roszczeń przed sądem pracy, które mogłyby przysługiwać pracownikowi.
Ponadto, wadą dla pracownika może być także późniejsze nabycie prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy bezrobotny uzyskuje prawo do zasiłku po 6 miesiącach od rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron.
Umowa o pracę Prawo pracy

dr Karolina Czapska-Małecka

Prawnik, psycholog, założycielka firmy ProLaboria. Mediator i wykładowca akademicki. Specjalizuje się w prawie pracy, ze szczególnym uwzględnieniem jego wrażliwych psychologicznie obszarów, takich jak mobbing i dyskryminacja, molestowanie, dobrostan psychiczny pracowników, polubowne rozwiązywanie sporów. W swojej pracy doktorskiej poruszyła problematykę godności pracowniczej i psychologicznych koncepcji prawa, ze szczególnym naciskiem na temat mobbingu i dyskryminacji.

Chmura Tagów

Prawo pracy
10
Mobbing
9
Dialog
8
Komunikacja naukowo
6
Therapeutic Jurisprudence
5
Infor
5
Czym jest mobbing?
4
Zdrowie psychiczne
2
KDS KIG
2
Wypalenie zawodowe
2
Dyskryminacja
2
Molestowanie
2
Historia wypalenia
2
Orzecznictwo
2

Kategorie

Ciekawe szkolenia