Zakończenie współpracy z pracownikiem, często bywa trudnym wydarzeniem, mającym konsekwencje w sferze prawnej oraz psychologicznej pracownika. Dlatego tak ważna jest znajomość sposobów rozwiązywania umów o pracę, na które wskazuje kodeks pracy.
Art. 30 § 1 Kodeksu pracy - sposoby rozwiązania umowy o pracę:
- na mocy porozumienia stron
- przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia
- przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia
- z upływem czasu, na który była zawarta
Czym jest rozwiązanie umowy za porozumieniem stron?
Pierwszym ze sposobów rozwiązania umowy o pracę, wymienionym w kodeksie pracy jest więc rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Jest to jedyny sposób, w którym brane są pod uwagę interesy obu stron – pracownika i pracodawcy.
Strony mają zgodzić się na takie postanowienia, które będą dla nich satysfakcjonujące, by doszło do zawarcia porozumienia. Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron stanowi bezkonfliktowy sposób zakończenia współpracy, co często jest bardzo pożądane przez obie strony stosunku pracy i pozwala na zakończenie współpracy w sposób polubowny.
Ważne:
Inicjatywa rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron spoczywać może zarówno po stronie pracownika – wówczas pracownik składa wniosek do pracodawcy, jak i po stronie pracodawcy.
Zgodność stron w tym zakresie jest istotną cechą porozumienia stron. Bez wyrażenia zgody choćby jednej strony, co do takiego trybu rozwiązania umowy o pracę, porozumienie stron nie dojdzie do skutku.
📋 Przykład praktyczny
Pracodawca zaproponował pani Luizie rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Pani Luiza nie jest jednak pewna, czy będzie to korzystna dla niej forma rozwiązania stosunku pracy, ponieważ rozważa wystąpienie do sądu pracy z roszczeniem. Nie wyraża zgody na rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Porozumienie stron nie może więc dojść do skutku.
Orzeczenie Sądu Najwyższego
"Rozwiązanie stosunku pracy na mocy porozumienia stron może nastąpić wtedy, gdy strony złożą zgodne oświadczenia woli w tym przedmiocie – bądź w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie budzący wątpliwości co do tego, że obie dążą do rozwiązania stosunku pracy w określony sposób i w określonej dacie"- Wyrok I PKN 659/00 z 26 listopada 2002 r., Sąd Najwyższy
Za porozumieniem stron można rozwiązać każdego rodzaju umowę - umowę na okres próbny, na czas określony i czas nieokreślony.
Kodeks pracy nie przewiduje, w jakiej formie powinno być zawarte porozumienie stron, jednak ze względów praktycznych preferowaną formą rozwiązania umowy za porozumieniem stron jest forma pisemna.
Termin rozwiązania umowy za porozumieniem stron
Strony mogą dowolnie określić termin rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Może być to chwila, w której porozumienie zostało podpisane lub późniejsza data, przekraczająca nawet okres wypowiedzenia (wypowiedzenia odnoszącego się do sytuacji, gdy umowa o pracę została rozwiązana w sposób jednostronny).
Termin ten powinien być jednak wskazany przez strony w porozumieniu stron.
Co jeśli strony nie określą terminu?
Nad sytuacją, gdy strony nie określą terminu rozwiązania umowy o pracę w porozumieniu stron, pochylił się Sąd Najwyższy.
"Nieokreślenie – choćby dorozumiane – w porozumieniu stron o rozwiązaniu stosunku pracy terminu jego ustania powoduje rozwiązanie tego stosunku w dniu zawarcia porozumienia."- Wyrok z 11 stycznia 2001 r., I PKN 844/00, Sąd Najwyższy
Rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron a świadectwo pracy
Po zakończeniu współpracy z pracownikiem, pracodawca obowiązany jest do wydania pracownikowi świadectwa pracy. Art. 97 § 1 kodeksu pracy stanowi, że pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy.
Wpis w świadectwie pracy
W świadectwie pracy obowiązkowe jest podanie podstawy prawnej i trybu rozwiązania umowy o pracę.
W wypadku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, wystarczające będzie wpisanie: "art. 30 § 1 kodeksu pracy – porozumienie stron".
✅ W sytuacji porozumienia stron, nie trzeba podawać konkretnych powodów zakończenia umowy, jak ma to miejsce przy rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem.
Wady i zalety rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron
| Perspektywa | Zalety | Wady |
|---|---|---|
| Dla pracodawcy |
|
|
| Dla pracownika |
|
|
⚠️ Uwaga dotycząca zasiłku dla bezrobotnych
Zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy bezrobotny uzyskuje prawo do zasiłku po 6 miesiącach od rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron.
