Metodę komunikacji w oparciu o model FUKO, łączy się przede wszystkim z udzielaniem informacji zwrotnej, jednak śmiało możemy ją stosować także w innych sytuacjach. W FUKO skupiamy się przede wszystkim na komunikacie Ja, w którym to, w przeciwieństwie do komunikatu Ty, mówimy o tym, jak postrzegamy daną sytuację, nie atakując przy tym drugiej strony.
Rozwińmy akronim FUKO:
F jak FAKTY
Mówienie o faktach, to bardzo ważny element KAŻDEJ wypowiedzi. Dlaczego? Przyjrzyjmy się dwóm zdaniom:
ZDANIE NIEPRAWIDŁOWE
"Jak zwykle źle wykonałeś swoje zadanie, do niczego się nie nadajesz!"
ZDANIE PRAWIDŁOWE
"Zauważyłam, że w zestawieniu nie wpisałeś w dwóch tabelach danych, o które prosił podczas spotkania klient."
Czym różnią się te dwa zdania? Pierwsze zdanie to typowy komunikat Ty, zawierający ocenę i nie wnoszący nic konstruktywnego do naszej wypowiedzi. Niestety, często właśnie w ten sposób się komunikujemy, zwłaszcza gdy targają nami silne emocje.
Drugie zdanie opiera się na obserwacji, wyrażeniu naszego spostrzeżenia. Zamiast oceniać, mówimy po prostu, co widzimy, co udało nam się spostrzec. Taki komunikat jest bardzo konkretny. Zauważcie, że dzięki operowaniu faktami, pracownik, czy inna osoba do której kierujemy takie zdanie, ma szansę dowiedzieć się, o co dokładnie nam chodzi, a nie tylko snuć domysły z emocjonalnie wypowiedzianej oceny.
U jak UCZUCIA / USTOSUNKOWANIE SIĘ
Po przedstawieniu faktów – czyli płaszczyzny wspólnej, co do której obie strony się zgodzą, przechodzimy do opowiedzenia o swoich uczuciach. Ustosunkuj się do faktów, do tego jak Ty się czujesz, jakie uczucia wywołuje w Tobie określona sytuacja.
Ważne: Powiedzieć o swojej perspektywie, czyli przyjąć komunikat JA. Możesz powiedzieć np. cieszę się, martwię się, obawiam się.
Unikaj uczuć rzekomych!
Są to uczucia, które jedynie udają uczucia, w rzeczywistości będąc diagnozą zachowania drugiego człowieka, jak np.:
- czuję się zlekceważona
- czuję się pominięta
- czuję się niedoceniony
K jak KONSEKWENCJE LUB KORZYŚCI
Trzeci etap budowania komunikatu w oparciu o FUKO to przedstawienie konsekwencji danego zachowania lub w alternatywnie – korzyści. Pamiętajmy jednak, że celem nie jest straszenie lub grożenie naszemu rozmówcy, a pokazanie skutku, do jakiego może doprowadzić pozostawanie w danej sytuacji.
Ten etap komunikatu pozwala zarówno na przekazanie trudnych informacji, jak i tych, które mają na celu zmotywowanie pracownika. Ważne jest, by podkreślić związek przyczynowo-skutkowy istniejący między daną sytuacją (faktami), a tym, jakie konsekwencje lub korzyści może takie działanie przynieść.
O jak OCZEKIWANIA
Ostatni element komunikatu w oparciu o FUKO jest łącznikiem między nami a naszym rozmówcą. W tym etapie, powiedzmy precyzyjnie, czego oczekujemy. Unikajmy aluzji, sprawmy, by druga strona dokładnie wiedziała, na czym nam zależy.
Skieruj do drugiej strony swoje oczekiwania, które są realne do wykonania. Najlepiej, jeśli swój komunikat zakończysz pytaniem.
Dlaczego warto kończyć pytaniem?
Kończąc wypowiedź pytaniem, np. ok?, zgadzasz się?, co Ty na to?, jak to widzisz? mamy szansę poznać perspektywę naszego rozmówcy.
Zamieniamy wówczas żądanie na prośbę, co rodzi znacznie lepszą atmosferę.
Praktyczny przykład zastosowania FUKO
FFAKTY
"Zauważyłam, że raport został dostarczony o godzinie 15:00, a termin oddania minął o 14:00."
UUCZUCIA
"Martwię się, że może to wpłynąć na naszą wiarygodność wobec klienta."
KKONSEKWENCJE
"Opóźnienia mogą wpłynąć na przyszłe zamówienia i naszą reputację jako zespołu."
OOCZEKIWANIA
"Czy możemy omówić, jak lepiej planować czas na przyszłość, żeby uniknąć podobnych sytuacji?"
Zalety metody FUKO
Strukturalna komunikacja
Jasny schemat budowania wypowiedzi
Unikanie konfliktów
Redukcja agresywnych reakcji
Konstruktywność
Skupienie na rozwiązaniach
Empatia
Uwzględnienie perspektywy obu stron
Skuteczność
Jasno określone cele komunikacji
Uniwersalność
Zastosowanie w różnych kontekstach
Podsumowanie
Metoda komunikacji FUKO to skuteczne narzędzie, które pomaga w budowaniu konstruktywnych relacji interpersonalnych. Dzięki strukturalnemu podejściu do komunikacji, możemy uniknąć wielu konfliktów i nieporozumień, jednocześnie budując atmosferę współpracy i wzajemnego szacunku.
Pamiętaj: FUKO to nie tylko metoda krytyki, ale uniwersalne narzędzie komunikacji, które można stosować w codziennych rozmowach, motywowaniu zespołu i budowaniu pozytywnych relacji w pracy.
